Caulet-rabo
Brassica napus
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Rabo-cau, Caulet-navèu, Colza.
Nom en français : Colza.
Descripcioun :Lou caulet-rabo es uno planto cultivado pèr l'alimentacioun. Pamens se pòu, raramen, trouba en deforo di champ, pèr eisèmple en ribo de routo e aqui, soulet, èi mai tihous pèr lou recounèisse pèr qu n'en a pas l'usanço. Se destrìo dis àutri Brassica qu'a si boudousco escartado de la cambo, si fueio que l'embrasson e encaro que si sepalo parton un pau sus lou coustat.
Usanço :I'a dos meno de caulet-rabo : siegue aquéu cultiva pèr li grano, pèr n'en faire d'òli, la subsp. napus (caulet-rabo o colza), siegue aquéu cultiva pèr li racino e que douno de caulet-navèu ("Rutabaga" en francés) de la subsp. napobrassica o rapifera.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(1,5) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Brassica
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino mediterranenco
Ref. sc. : Brassica napus L., 1753
Sourbeireto
Agrimonia eupatoria
Rosaceae
Àutri noum : Agrimouano, Agrimeno, Agrimòni, Erbo-de-vèire, Erbo-venerello.
Noms en français : Aigremoine eupatoire, Agrimoine.
Descripcioun :La sourbeireto se recounèis eisa emé sa longo espigo de flour jauno e si fru croucu que se prenon dins la lano di bèsti. Trachis dins li relarg un pau umide.
Usanço :Sougno lou mau de garganto, lou raumas, la brounchito e li blessaduro. D'un biais generau es un bon vulneràri e sougno tambèn li moureno, la cagagno e ajudo à pissa : "Pèr pissa se prenié de tisano de sourbeireto, aquelo planto que fai de pichoun pegot [...] Se metié la planto entiero aqui, la tijo amé li flous. " D. Camatte, Senés, (J.-L. Domenge in EbV, op.cit.). E peréu pèr la tèsto : "Ai mau de tèsto, vau me faire uno infusioun d'agrimouano" (P. Lieutaghi, op.cit. p. 64).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Agrimonia
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Agrimonia eupatoria L., 1753